عوارض تحلیل و از دست رفتن استخوان فک، موضوع بسیار مهمی است که متاسفانه بسیاری از افراد به آن واقف نیستند و توجهی به این موضوع ندارند؛ اما دکتر احسان بیرنگ متخصص کاشت دندان تهران، در این مقاله قصد دارند شما را با این عوارض آشنا کنند و راهکارهای خوبی برای جلوگیری و درمان آن به شما بدهند.
با آگاهی از دلیل و علل از دست دادن استخوان فک و فهمیدن تأثیر آن، می‌توانید اقداماتی آگاهانه انجام دهید تا از بروز این مشکل جلوگیری کنید و سلامت دهان و دندان‌هایتان را حفظ کنید. همچنین می‌توانید با ما همراه شوید تا اطلاعات بیشتری در این زمینه کسب کنید و از محتوای جذاب و مفید ما بهره‌مند شوید.
فهرست مطالب
از دست دادن استخوان فک به چه معناست؟
از دست دادن استخوان فک به معنای کم شدن یا تخریب استخوان‌هایی است که در فک‌های بالا و پایین وجود دارد. این مسئله اغلب به عنوان “تجزیه استخوان فک” یا “کاهش تراکم استخوان فک” نیز شناخته می‌شود. وقتی که یک شخص یک یا چند دندان را از دست می‌دهد، بدون حفظ و مراقبت معمولاً به مرور زمان با تخریب و کم شدن استخوان فک رو به رو خواهد شد.
علت این موضوع به گفته دکتر بیرنگ بهترین متخصص جراحی لثه در تهران:
علت اصلی تجزیه استخوان فک این است که دندان‌ها از بین رفته و جایگزینی هم برای آنها انتخاب نشده است. وقتی دندانی از دست می‌رود، بار زیادی که دندان‌ها در زمان جویدن بر روی استخوان‌های فک اعمال می‌کنند، از بین می‌رود. بنابراین، استخوان‌ها دچار ضعف می‌شوند و باعث کاهش حجم و تراکم آنها می‌شود.
تجزیه استخوان فک می‌تواند برای سلامت دهان و دندان‌ها و همچنین ظاهر چهره اهمیت زیادی داشته باشد. این موضوع می‌تواند مشکلاتی مانند: ناتوانی در جویدن غذا، تغییر شکل چهره و آسیب به دندان‌های اطراف را به همراه داشته باشد. به همین دلیل، جلوگیری از تحلیل استخوان فک و استفاده از روش‌های جایگزین های دندان از دست رفته، می‌تواند وقوع این مشکلات را به حداقل برساند.
روند تجزیه استخوان فک چگونه است؟
برای درک علت تجزیه استخوان فک، نیاز به یک فهم مختصر از رشد استخوان‌ها داریم. استخوان‌ها با وجود ساختار جامدی که دارند، به صورت مداوم در سطح سلولی در حال رشد و تجزیه هستند. سلول‌هایی که رشد استخوان را ایجاد می‌کنند، به نام “استئوبلاست” شناخته می‌شوند، و برخلاف آن، سلول‌هایی که استخوان را تجزیه می‌کنند به “استئوکلاست” معروف هستند.
برای تولید استئوبلاست‌ها در بدن، نیاز به محرک‌های فیزیکی در استخوان وجود دارد. وقتی یک دندان از دست می‌رود، دیگر فشارهای مربوط به جویدن یا گاز گرفتن برای تحریک استخوان اعمال نمی‌شود. بنابراین، عدم تحریک به افزایش تولید استئوکلاست‌ها منجر می‌شود و در نهایت باعث تخریب و تجزیه استخوان فک زیر دندان از دست رفته می‌شود.
استئوبلاست‌ها همچنان به تولید استخوان جدید ادامه می‌دهند؛ اما سرعت این فرآیند بسیار آهسته‌تر و کندتر از فرآیند تجزیه استخوان توسط استئوکلاست‌ها است. این روند آرام تولید استخوان جدید باعث می‌شود که استخوان‌ها به مرور زمان کمتر و کوچک‌تر شوند.
اغلب پس از ۱۸ ماه، تجزیه استخوان فک، زیر دندان شروع می‌شود؛ البته سرعت روند تجزیه استخوان فک در افراد مختلف ممکن است متفاوت باشد و برخی ممکن است با سرعت بیشتری نسبت به دیگران به این مشکل دچار شوند.
عوارض تحلیل و از دست رفتن استخوان فک چیست؟
از دست دادن استخوان فک می‌تواند عوارض جدی برای سلامت دهان و دندان‌ها و همچنین برای ظاهر و کیفیت زندگی فرد ایجاد کند. برخی از اصلی‌ترین عوارض از دست دادن استخوان فک عبارتند از:
ضعف و ناهنجاری ساختار فک‌ها
با تجزیه استخوان فک، فک‌ها کمتر از قبل محکم و استوار هستند، که این موضوع می‌تواند به کاهش قابل توجهی در عملکرد معمولی آن ها منجر شود. و ممکن است باعث ناتوانی در مضغ (جویدن) غذا، سهولت در گفتار، مشکلات هضم غذا و کاهش کیفیت زندگی شود.
اختلال در طراز دندان‌ها
وقتی استخوان فک به مرور زمان تخریب می‌شود، ممکن است دندان‌ها شروع به جابجایی و تغییر موقعیت کنند. این اختلال در تنظیم دندان‌ها می‌تواند منجر به نیاز به درمان ارتودنسی و مرتب کردن دندان‌ها شود.
تغییر در شکل چهره فرد
تجزیه استخوان فک می‌تواند باعث تغییر در شکل چهره شود، به خصوص در منطقه‌هایی که استخوان فک کمتر محکم و مقاوم است. این موضوع ممکن است منجر به افتادگی صورت، چین و چروک پوست و ظاهر نامناسب دهان شود.
عدم توانایی در استفاده از پروتزهای دندانی
وقتی استخوان فک تخریب می‌شود، اندازه و شکل مناسبی برای نصب پروتزهای دندانی فراهم نمی‌شود. این موضوع می‌تواند باعث کاهش استحکام و کارآیی پروتزها شود و ممکن است برای فرد ایجاد مشکلات در خوردن و حرکت دهانی کند.
همچنین برای کاشت دندان به صورت ایمپلنت یک روزه هم (اطلاعات بیشتر: ایمپلنت فوری تهران) این موضوع یعنی تحلیل استخوان فک بسیار حائز اهمیت است. به طور کلی، از دست دادن استخوان فک می‌تواند به طور جدی به سلامت دهان، دندان‌ها و همه اجزای بدن آسیب برساند، بنابراین حفظ سلامت استخوان فک و اقدامات پیشگیرانه می‌تواند بسیار اهمیت داشته باشد.
آیا پیوند استخوان بهترین درمان تجزیه استخوان است؟
بله،پیوند استخوان (Bone Grafting) یکی از بهترین و موثرترین روش‌ها برای درمان تجزیه استخوان فک محسوب می‌شود. این روش در مواردی که استخوان فک به حدی تخریب شده است که نمی‌توان از ایمپلنت یا پروتز استفاده کرد، بسیار کارآمد و موثر است.
در روش پیوند استخوان، جراح به استخوان‌های فک تخریب شده، با افزودن مواد پیوندی (مانند استخوان مصنوعی، استخوان خود فرد یا مواد بیولوژیکی) به این منطقه، بازسازی و تقویت استخوان فک را انجام می‌دهد. این مواد پیوندی کمک می‌کنند که استخوان جدید تولید شود و بهبود بخشی از تخریب‌های استخوانی صورت گیرد.
در مواردی که کاشت ایمپلنت و پیوند استخوان در فک بالا نیاز باشد، دکتر احسان بیرنگ متخصص ایمپلنت دیجیتال تهران، عمل لیفت سینوس را برای بیماران خود به جهت آماده سازی بستری مناسب و ایمن برای کاشت ایمپلنتی ماندگار انجام می‌دهند. برای کسب اطلاع از تفاوت این دو روش به (تفاوت بین سینوس لیفت و پیوند استخوان چیست؟) مراجعه کنید.
بسته به میزان تخریب استخوان و شرایط فرد، نوع و مقدار مواد پیوندی مورد استفاده ممکن است متفاوت باشد. این روش در ایجاد پایه قوی‌تری برای نصب ایمپلنت‌ها، جلوگیری از تغییرات شکل چهره، و افزایش کیفیت عملکرد دهان و دندان‌ها بسیار مؤثر است.
آیا پیوند استخوان برای همه روش های کاشت ایمپلنت نیاز است؟
خیر، پیوند استخوان برای همه موارد لازم نیست. تعیین نیاز به این روش درمانی به عوامل مختلف و همچنین تشخیص متخصص ایمپلنت بستگی دارد. این روش معمولاً در مواردی اجرا می‌شود که استخوان فک به حدی تخریب شده است که نمی‌توان از ایمپلنت‌ها یا پروتزها استفاده کرد و نیاز به تقویت و بازسازی استخوان فک وجود دارد.
فاکتورهایی که تعیین‌کننده نیاز به پیوند استخوان هستند عبارتند از:
- میزان تخریب استخوان
- نوع ایمپلنت یا پروتز مورد نیاز
- شرایط لثه بیمار
- اهداف درمانی فرد: اگر شخص بهبودی در عملکرد دهان و دندان‌ها، اصلاح شکل چهره و بهبود کیفیت زندگی می‌خواهد، پیوند استخوان می‌تواند به رسیدن به این اهداف کمک کند.
مثلاً در مواردی که فرد نیازمند کاشت دندان به صورت ایمپلنت all on x، یعنی نصب و کاشت دندان به صورت قوس کامل فکی است؛ ممکن است در مواردی نیاز به پیوند استخوان نباشد؛ چون تنها 4 یا 6 پایه در استخوان قرار داده می‌شود و بعد پروتز یک تکه دندانی بر روی آن قرار می‌گیرد. برای مطالعه بیشتر به مقالات ایمپلنت all on 4 و ایمپلنت all on 6 مراجعه کنید.
چگونه از تحلیل استخوان فک جلوگیری کنیم؟
- برای جلوگیری از تجزیه و تحلیل استخوان فک، رعایت مراقبت‌های دندانی و ترمیمی مهم و اساسی است. ابتدا، بهتر است روزی دو بار به مدت حداقل دو دقیقه مسواک بزنید و همچنین روزانه یک بار از نخ دندان استفاده کنید. مراجعه دوره‌ای به دندانپزشک برای معاینه و تمیزکاری حرفه‌ای نیز ضروری است.
- اما اگر یک یا چند دندان را از دست داده‌اید، روش‌های فوق برای جلوگیری از تحلیل استخوان فک و تجزیه آن موثر نخواهد بود. در این صورت، بهترین راه حل برای کاهش اثرات تجزیه استخوان فک، استفاده از ایمپلنت دندان است.
به عنوان راهکاری کارآمد و معتبر، با مشاوره و مراجعه به یک متخصص ایمپلنت دندان حرفه‌ای، کاشت ایمپلنت دندان را انجام دهید. ایمپلنت‌های دندانی با پایه‌های تیتانیومی به عنوان ریشه‌های مصنوعی دندان کاشته می‌شوند و به استخوان فک کمک می‌کنند تا تراکم استخوان را حفظ کند.
در صورتی که جایگزینی دندان‌های خود را به تاخیر انداخته‌اید و استخوان فک شما از دست رفته‌است، متخصص ایمپلنت دندان می‌تواند جراحی پیوند استخوان را برای کاشت ایمپلنت دندان انجام دهد. همچنین شما عزیزان با مراجعه به دکتر بیرنگ می‌توانید از شرایط فوق‌العاده ایمپلنت اقساطی در تهران هم بهره‌مند شوید.
برای دریافت نوبت و کسب اطلاعات بیشتر با شماره‌های: 02126355429 – 02126355128 – 02126355227 تماس حاصل فرمایید و یا به آدرس: تهران، زعفرانیه، خیابان مقدس اردبیلی، خیابان پسیان جنوبی، پلاک 14، برج الماس، طبقه اول، واحد 14 مراجعه کنید.
