روکش‌های ایمپلنت دندان در انواع مختلفی عرضه می‌شوند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاصی هستند. انتخاب مناسب‌ترین نوع روکش می‌تواند تأثیر زیادی بر نتیجه نهایی درمان و رضایت بیمار داشته باشد. در این مقاله از سایت دکتر احسان بیرنگ، بهترین متخصص کاشت ایمپلنت all on x در تهران، به بررسی انواع مختلف روکش‌های ایمپلنت، مزایا و معایب هر کدام، فرآیند نصب و استفاده از آن‌ها خواهیم پرداخت. با ما همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاربردی در این زمینه به دست آورید.
فهرست مطالب
روکش ایمپلنت دندان چیست؟
روکش ایمپلنت دندان (Dental Implant Crown) بخش قابل مشاهده و اصلی ایمپلنت دندان است که به عنوان تاج دندان عمل می‌کند. این روکش به صورت یک تاج مصنوعی طراحی می‌شود تا به شکل و ظاهر طبیعی دندان‌های دیگر فرد باشد و وظیفه‌ی اصلی آن، بازگرداندن عملکرد و زیبایی دندان از دست رفته است.
ایمپلنت دندان به طور کلی از سه بخش تشکیل شده است:
- ایمپلنت (فیکسچر): پیچ فلزی که درون استخوان فک قرار می‌گیرد و به عنوان ریشه دندان عمل می‌کند.
- اباتمنت: قطعه‌ای که به ایمپلنت متصل می‌شود و به عنوان رابط بین ایمپلنت و روکش عمل می‌کند.
- روکش (تاج): بخش نهایی و قابل مشاهده که به اباتمنت متصل می‌شود و ظاهر طبیعی دندان را شبیه‌سازی می‌کند.
روکش‌های ایمپلنت دندان از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که شامل سرامیک، پرسلن، و فلزات مختلف است. هر کدام از این مواد دارای ویژگی‌ها و مزایای خاص خود هستند که بسته به نیاز و شرایط بیمار، انتخاب می‌شوند. روکش‌های ایمپلنت باید به گونه‌ای طراحی و ساخته شوند که علاوه بر زیبایی، بتوانند فشارهای ناشی از جویدن و عملکرد دهان را به خوبی تحمل کنند.
بیشتر بدانید: انواع ایمپلنت دندانی
معرفی انواع روکش‌های ایمپلنت دندان
روکش‌های ایمپلنت دندان در انواع مختلفی عرضه می‌شوند که هر کدام دارای ویژگی‌ها، مزایا، و معایب خاصی هستند. در ادامه به بررسی کامل انواع روکش‌های ایمپلنت دندان می‌پردازیم:
روکش زیرکونیا
روکش‌های زیرکونیا از ماده‌ای به نام اکسید زیرکونیوم ساخته می‌شوند که یک سرامیک بسیار مقاوم و با دوام است. این نوع روکش‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و شکستگی و همچنین شباهت زیاد به رنگ طبیعی دندان‌ها، بسیار محبوب هستند.
مزایا:
- مقاومت بسیار بالا در برابر فشار و سایش
- زیبایی و شباهت زیاد به دندان‌های طبیعی
- بی‌نیازی به استفاده از فلزات و مواد حساسیت‌زا
معایب:
- هزینه بالاتر نسبت به برخی دیگر از انواع روکش‌ها
- نیاز به تجهیزات و تخصص ویژه در دندانپزشکی برای ساخت و نصب
روکش ایمپلنت دندان فریم زیرکونیا
این نوع روکش‌ها دارای یک فریم زیرکونیا هستند که با مواد سرامیکی یا پرسلنی پوشانده می‌شود. فریم زیرکونیا مقاومت و استحکام بیشتری به روکش می‌دهد و پوشش سرامیکی یا پرسلنی، زیبایی و شباهت به دندان طبیعی را تأمین می‌کند.
مزایا:
- ترکیبی از استحکام زیرکونیا و زیبایی سرامیک
- مقاومت بالا در برابر سایش و شکستگی
- مناسب برای دندان‌های جلو و عقب
معایب:
- هزینه بالاتر به دلیل استفاده از دو ماده مختلف
- پیچیدگی بیشتر در فرآیند ساخت و نصب
روکش چینی جوش خورده با فلز (PFM)
روکش‌های PFM از یک فریم فلزی ساخته شده‌اند که با لایه‌ای از پرسلن پوشانده می‌شود. این نوع روکش‌ها به دلیل استحکام بالای فریم فلزی و زیبایی پرسلن، بسیار متداول هستند.
مزایا:
- مقاومت و دوام بالا به دلیل استفاده از فلز
- زیبایی و شباهت به دندان‌های طبیعی با پوشش پرسلن
- هزینه متوسط نسبت به روکش‌های زیرکونیا
معایب:
- احتمال بروز خط تیره در لبه‌های روکش به دلیل وجود فلز
- امکان بروز واکنش‌های حساسیتی در برخی افراد به فلز
روکش سرامیکی
روکش‌های سرامیکی به طور کامل از مواد سرامیکی ساخته می‌شوند و برای دندان‌های جلو که نیاز به زیبایی بیشتری دارند، مناسب هستند. این نوع روکش‌ها به دلیل شباهت زیاد به دندان‌های طبیعی و شفافیت بالا، مورد توجه قرار می‌گیرند.
مزایا:
- زیبایی و شباهت بسیار زیاد به دندان‌های طبیعی
- شفافیت و جذابیت ظاهری بالا
- بی‌نیازی به استفاده از فلزات
معایب:
- مقاومت کمتر در برابر فشار و سایش نسبت به روکش‌های زیرکونیا و PFM
- هزینه بالاتر نسبت به برخی دیگر از انواع روکش‌ها
روکش با آلیاژهای طلا
این نوع روکش‌ها از آلیاژهای طلا یا ترکیبی از طلا و فلزات دیگر ساخته می‌شوند. روکش‌های طلا به دلیل مقاومت بالا در برابر سایش و تطابق خوب با بافت‌های دهانی، به ویژه برای دندان‌های عقب مناسب هستند.
مزایا:
- مقاومت بسیار بالا در برابر سایش و شکستگی
- تطابق عالی با بافت‌های دهانی و کاهش احتمال تحریک لثه
- طول عمر طولانی و پایدار
معایب:
- ظاهر غیرطبیعی و زرد رنگ که ممکن است برای دندان‌های جلو مناسب نباشد.
- هزینه بالای طلا و فرآیند ساخت.
روکش ایمپلنت ایمکس
روکش‌های ایمکس (EMax) از جنس دی‌سیلیکات لیتیوم ساخته می‌شوند، که یک ماده سرامیکی پیشرفته با استحکام و زیبایی بسیار بالا است. این نوع روکش‌ها به دلیل شفافیت و شباهت زیاد به دندان‌های طبیعی، به ویژه برای دندان‌های جلو مناسب هستند.
مزایا:
- شفافیت و شباهت به دندان‌های طبیعی باعث می‌شود روکش‌های ایمکس به‌طور خاص برای دندان‌های جلو مناسب باشند.
- دی‌سیلیکات لیتیوم ماده‌ای مقاوم است که می‌تواند فشارهای ناشی از جویدن را به خوبی تحمل کند.
- استفاده از سرامیک خالص باعث می‌شود که این نوع روکش‌ها برای افرادی که به فلزات حساسیت دارند، مناسب باشند.
معایب:
- به دلیل مواد با کیفیت و فرآیند ساخت پیچیده، این نوع روکش‌ها هزینه بالاتری نسبت به برخی دیگر از انواع روکش‌ها دارند.
- دلیل فشارهای بیشتری که دندان‌های عقب تحمل می‌کنند، ممکن است روکش‌های ایمکس برای همه موقعیت‌ها مناسب نباشند.
روکش موقت ایمپلنت
روکش‌های موقت ایمپلنت برای محافظت از ایمپلنت دندان در طول دوره بهبود اولیه استفاده می‌شوند. این روکش‌ها از مواد ساده‌تر و ارزان‌تری ساخته می‌شوند و به صورت موقت تا زمان آماده شدن روکش دائمی به کار می‌روند.
مزایا:
- روکش‌های موقت از ایمپلنت در برابر آسیب‌ها و فشارهای ناخواسته در طول دوره بهبود محافظت می‌کنند.
- با استفاده از روکش موقت، بیمار می‌تواند به راحتی بجود و صحبت کند تا زمانی که روکش دائمی آماده شود.
- این نوع روکش‌ها به دلیل مواد ساده‌تر و فرآیند ساخت سریع‌تر، هزینه کمتری دارند.
معایب:
- به دلیل مواد استفاده شده، روکش‌های موقت نسبت به روکش‌های دائمی دوام کمتری دارند.
- این روکش‌ها به‌طور معمول زیبایی کمتری نسبت به روکش‌های دائمی دارند و ممکن است درخشندگی و شفافیت روکش‌های دائمی را نداشته باشند.
جدول تفاوت انواع روکش های ایمپلنت دندان
| نوع روکش | مواد سازنده | مزایا | معایب |
| روکش زیرکونیا | زیرکونیا (Zirconia) | بسیار مقاوم و بادوام، ظاهر طبیعی، ضد حساسیت | قیمت بالا، نیاز به تکنولوژی پیشرفته برای ساخت |
| روکش ایمپلنت فریم زیرکونیا | زیرکونیا با پوشش سرامیک | زیبایی و استحکام، مقاوم در برابر سایش و شکستگی | قیمت بالا، پیچیدگی فرآیند ساخت |
| روکش چینی جوش خورده با فلز (PFM) | فلز با پوشش پرسلن | استحکام بالا، ظاهر نسبتاً طبیعی | ممکن است با مرور زمان فلز زیرین نمایان شود، ممکن است باعث حساسیت شود |
| روکش سرامیکی | سرامیک خالص | ظاهر بسیار طبیعی، مناسب برای دندان‌های جلو | کمتر مقاوم نسبت به سایر مواد، ممکن است شکننده باشد |
| روکش با آلیاژهای طلا | آلیاژ طلا | بسیار مقاوم و بادوام، سازگار با بافت‌های دهان | ظاهر غیر طبیعی، قیمت بالا |
| روکش ایمکس (EMax) | دی‌سیلیکات لیتیوم | زیبایی و شفافیت بالا، استحکام خوب | هزینه بالا، نیاز به تخصص برای نصب |
| روکش موقت ایمپلنت | رزین یا آکریلیک | هزینه کمتر، سریع برای نصب موقت | مقاومت کمتر، طول عمر کوتاه، مناسب برای مدت زمان کوتاه |
فرآیند نصب و استفاده از روکش‌های ایمپلنت دندان
فرآیند نصب روکش ایمپلنت دندان، پس از قرار دادن و ادغام ایمپلنت با استخوان فک، شامل چند مرحله اصلی است:
- قرار دادن اباتمنت: پس از بهبود کامل ایمپلنت، دندانپزشک قطعه‌ای به نام اباتمنت را روی ایمپلنت قرار می‌دهد. این قطعه به عنوان رابط بین ایمپلنت و روکش عمل می‌کند.
- تهیه قالب: از دندان‌ها و اباتمنت قالب‌گیری می‌شود تا شکل و اندازه دقیق برای ساخت روکش به دست آید.
- ارسال به لابراتوار: قالب‌ها به لابراتوار دندانپزشکی ارسال می‌شوند تا روکش متناسب با دهان بیمار ساخته شود.
- انتخاب مواد: بسته به نوع روکش مورد نظر (زیرکونیا، سرامیکی، PFM، طلا، ایمکس)، مواد مناسب انتخاب می‌شوند.
- ساخت در لابراتوار: روکش با دقت بالا و با استفاده از تکنولوژی‌های پیشرفته ساخته می‌شود.
- قرار دادن روکش: پس از آماده شدن، روکش روی اباتمنت قرار می‌گیرد.
- تنظیم نهایی: دندانپزشک تنظیمات نهایی را انجام می‌دهد تا روکش به‌طور کامل با بقیه دندان‌ها هماهنگ شود و بیمار راحتی کامل را داشته باشد.
هزینه روکش ایمپلنت دندان چقدر است؟
هزینه‌های مربوط به نصب روکش ایمپلنت دندان می‌تواند تحت تأثیر عوامل متعددی قرار گیرد. برخی از این عوامل عبارتند از:
- نوع روکش: هزینه‌ها می‌تواند بسته به نوع روکش (زیرکونیا، سرامیکی، PFM، طلا، ایمکس) متفاوت باشد. هر یک از این مواد دارای قیمت‌ها و ویژگی‌های خاص خود هستند.
- کیفیت مواد: مواد با کیفیت بالاتر معمولاً هزینه‌های بیشتری دارند اما طول عمر و زیبایی بیشتری نیز ارائه می‌دهند.
- تخصص دندانپزشک: دندانپزشکان با تجربه و متخصص در نصب روکش ایمپلنت، هزینه‌های بیشتری دریافت می‌کنند.
- موقعیت جغرافیایی: هزینه‌های دندانپزشکی می‌تواند بسته به محل کلینیک دندانپزشکی متفاوت باشد. در شهرهای بزرگ و مناطق پرهزینه، هزینه‌ها معمولاً بالاتر است.
- کیفیت لابراتوار: لابراتوارهای دندانپزشکی با تکنولوژی پیشرفته و متخصصین ماهر ممکن است هزینه‌های بیشتری داشته باشند.لابراتوارهایی که زمان و دقت بیشتری برای ساخت روکش صرف می‌کنند، هزینه‌های بیشتری دارند.
- تعداد روکش‌ها: هزینه کلی بر اساس تعداد روکش‌های مورد نیاز محاسبه می‌شود.
- پیچیدگی کار: مواردی که نیاز به تنظیمات و اصلاحات بیشتری دارند ممکن است هزینه‌های بیشتری داشته باشند.
در آخر بهترین روکش ایمپلنت دندان کدام است؟
انتخاب بهترین روکش ایمپلنت دندان بستگی به نیازها و شرایط فردی بیمار دارد، اما به طور کلی، روکش زیرکونیا به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها شناخته می‌شود. این روکش به دلیل استحکام و دوام بسیار بالا، ظاهر طبیعی و زیبایی که ارائه می‌دهد، و عدم ایجاد حساسیت برای بافت‌های دهان، به ویژه برای دندان‌های عقب که نیاز به مقاومت بیشتری دارند، مناسب است.
با این حال، برای دندان‌های جلو که زیبایی اهمیت بیشتری دارد، روکش‌های سرامیکی یا ایمکس نیز می‌توانند انتخاب‌های عالی باشند. مهم است که بیمار با دندانپزشک خود مشورت کند تا بر اساس نیازهای خاص و بودجه خود، بهترین گزینه را انتخاب کند.
